E-insan Olmanın Etik Kuralları

İnsanlık, sanayi ötesi bir toplum biçimine, bilgi toplumuna geçişin sancılarını yaşıyor. Bilgi, bilim, teknoloji, Ar-Ge, fikri emek, bireysellik ve yaratıcılık temeli üzerine İnternet ve bilişim-iletişim teknolojilerinin öncülük ettiği bu değişim, yaşamın tüm boyutlarını değiştirmeye başlamıştır. Ülkelerin ekonomisi, mesleklerin yapısı, insan gücü profili, yönetim biçimleri, iş yapma biçimleri, ticaret, kültür, eğitim, sağlık, eğlence gibi yaşamın her alanı bu değişimin etkisi altında dönüşmeye başlamıştır. Bilgi temelli, dinamik ve rekabetçi bir ekonomi için,
ülkenin yeniden yapılanması projesi olan "e-Türkiye"yi hayata geçirmek, toplumun tüm kesimlerinin ortak hayali ve sorumluluğudur.
Bu hedef, dünyayla bütünleşmiş, Avrupa Birliği'nin parçası olmuş, insani, sosyal ve ekonomik kalkınmasını gerçekleştirmek isteyen bir Türkiye için tercih değil, zorunluluktur. (*)

e-Avrupa, e-Türkiye, e-Devlet, e-İş, e-Sağlık, e-Eğitim, vs.. projelerinin temelinde yatan e-İnsan'dır

İnsan olarak bazı görgü kurallarına dikkat ettiğimiz gibi e-İnsan olarak da İnternet'in görgü kurallarına saygı gösterip benimsediğimizde iyi bir e-İnsan olabiliriz.


e-İnsan'ın Etik Kuralları

Bilgisayar Etiği Enstitüsü'nün hazırladığı "İnternet'in On Emri":

1. İnternet'i insanlara zarar vermek için kullanmayacaksın.

2. Başkalarının İnternet'te yaptığı çalışmalara engel olmayacaksın.

3. Başkalarının gizli ve kişisel dosyalarına girmeyeceksin.

4. İnternet yoluyla çalmayacaksın.

5. İnternet'i yalancı şahit olarak kullanmayacaksın.

6. Parasını ödemediğin yazılımları kopyalayıp kendi malın gibi kullanmayacaksın.

7. Başkalarının elektronik iletişim kaynaklarını izinsiz kullanmayacaksın.

8. Başkalarının entelektüel ürünlerini kendi malınmış gibi sunmayacaksın.

9. Tasarımladığın programların doğuracağı toplumsal sonuçları önceden düşüneceksin.

10. Elektronik iletişim ortamını başkalarının haklarına saygı göstererek kullanacaksın.



Elektronik postalarda uyulması gereken etik kurallar:

1. Mesajı gönderdiğiniz kişiye hitaben yazın; sonunda mutlaka ad ve soyad belirtin.

2. Hitap ettiğiniz alıcının kimliğine göre bir dil ve ifade tonu belirleyin.

3. Konu kısmına mutlaka uygun bir başlık yazın.

4. Kısa ve anlaşılır mesajlar yazın ve imla hataları yapmamaya özen gösterin.

5. Gelen mesajları cevaplamadan önce dikkatle okuyun.

6. Esprili ve alaycı dil kullanımında dikkatli olun.

7. Kişiye değil, konuya cevap verin.

8. Sinirleneceğiniz bir mesaj aldığınızda, cevaplamadan önce kendinize zaman tanıyın.

9. Mesajınızda göndereceğiniz her türlü bilgi ve ifadenin saklanabilir olduğunu ve ertesi günkü gazetelerde baş sayfaya haber olabileceğinizi hiç unutmayın.

10. Mesajlarda kötü niyetin değil, yanlış anlamaların daha fazla meydana geldiğini bilin.

11. Elektronik iletişimde uygun nazik bir ifade kullanmanın, sağduyunun gereği olduğunu hatırlayın.

12. İşyerinde ortak kullanılan e-postalarda özel mesaj göndermemeye ve almamaya özen gösterin.

13. Lüzumsuz, işle ilgili olmayan e-postalar ya da yüklü dosyalar göndererek başkalarının zamanını çalmayın.

14. Adres defterinizde aynı isimden birden fazla kişi varsa, e-posta gönderirken doğru isme göndermeye dikkat edin. Dosya ekli e-posta gönderirken de doğru dosyayı ekleyip eklemediğinizi kontrol edin.

15. Belirli firmaları, milletleri ve din gruplarını hedef alan fıkra ve hikaye göndermeyin. Amerika ve Avrupa'da, e-postalar kanun önünde delil gösterildiği için, işinden olan ve mahkemeye verilen kişi sayısı epey fazla.

16. Belirli bir gruptan sadece size gönderilmiş bir e-postayı üçüncü kişilere göndermeniz gerekiyorsa, bu gruba ait adresleri silerek gönderin. Böylece, bu grubun e-posta adreslerinin, tanımadıkları üçüncü kişilere ulaşmasını engellersiniz.

(*) İletişim Şurası İnternet Komisyonu Raporu

Alıntı : L. Karadağ

 21/07/2008 :  01:15:03 de yazıldı. Bu yazının ilk yazıldığı orjinal sitedeki başlığın tamamını görüntülemek için tıklayın. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder